Giải đáp lắp Điện Mặt Trời mái nhà công xuất nhỏ có phải đăng kí kinh doanh không???

Theo thông tin đăng tải của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), tính đến thời điểm 21/1/2022 đã có 104.294 dự án được lắp đặt và đưa vào vận hành với tổng công suất 9.581 MWp (phát điện thương mại trước ngày 1/1/2021), sản lượng điện phát lên lưới 12.722.119 MWh, giúp giảm phát thải khí CO2 tương đương 11.615.294 tấn.

Việc các dự án ĐMTMN đi vào hoạt động đã góp phần đáng kể đáp ứng các yêu cầu, mục tiêu đề ra đối với đất nước và hệ thống điện quốc gia là:

• Tận dụng tối đa tài nguyên bức xạ mặt trời, tăng cường sử dụng nguồn năng lượng tái tạo với quy mô phân tán, trực tiếp tại hộ tiêu thụ.
• Giảm bớt được phụ tải đỉnh của hệ thống điện tại giờ cao điểm buổi trưa.
• Giảm quá tải cho đường dây truyền tải trong giờ cao điểm buổi trưa, giảm bớt áp lực đầu tư nâng cấp đường dây truyền tải.
• Giảm áp lực trong quy hoạch sử dụng đất tại các địa phương.
• Huy động thêm vốn đầu tư rộng rãi từ xã hội để sản xuất điện, san sẻ gánh nặng đầu tư từ nguồn vốn công.
• Góp phần bảo vệ môi trường.

Theo nangluongvietnam có viết:

Vào đầu tháng 1/2022, nhiều cá nhân và hộ gia đình có hệ thống ĐMTMN ngỡ ngàng trước thông báo của các công ty điện lực địa phương yêu cầu các chủ đầu tư ĐMTMN phải đăng ký, bổ sung ngành nghề kinh doanh bán điện theo quy định của pháp luật, để đảm bảo việc thanh toán tiền điện không bị gián đoạn. Việc yêu cầu phải bổ sung ngành nghề kinh doanh bán điện đối với các chủ đầu tư ĐMTMN đã gây sự hoài nghi về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Để tìm hiểu về nguyên nhân các công ty điện lực yêu cầu các chủ đầu tư ĐMTMN phải bổ sung ngành nghề kinh doanh bán điện, tác giả được biết: Trong quá trình thực hiện cơ chế khuyến khích phát triển ĐMTMN (theo Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ), EVN và các tổng công ty điện lực có gặp các vướng mắc trong công tác thanh toán tiền điện cho các chủ đầu tư ĐMTMN có ký hợp đồng bán điện cho các tổng công ty điện lực. EVN đã có các văn bản 5684/EVN-KD+TCKT ngày 17/9/2021 về việc xin ý kiến hướng dẫn vướng mắc trong thanh toán ĐMTMN gửi Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư; văn bản 7504/EVN-KD ngày 17/11/2021 về việc xin ý kiến hướng dẫn về thủ tục đăng ký kinh doanh ĐMTMN gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trả lời EVN qua các văn bản số 7149/BKHĐT-KTCN ngày 18/10/2021 về việc hướng dẫn vướng mắc trong thanh toán ĐMTMN và văn bản số 8694/BKHĐT-KTCN ngày 9/12/2021 về việc thủ tục đăng ký kinh doanh ĐMTMN.

Tại văn bản 7149/BKHĐT-KTCN đã trả lời:

“1. Quy định chung:

- Quyền thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Luật đầu tư số 61/2020/QH14 ngày 17/6/2020.

- Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được quy định tại Điều 7 Luật đầu tư và Thông tư số 21/2020/TT-BCT ngày 09/9/2020 của Bộ Công Thương quy định về trình tự, thủ tục cấp phép hoạt động điện lực.”

Cụ thể đối với hộ kinh doanh, văn bản 7149/BKHĐT-KTCN hướng dẫn:

“2.2. Đối với hộ kinh doanh:

Việc ghi nhận thông tin về ngành, nghề kinh doanh đối với hộ kinh doanh thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 89 Nghị định 01/2021/NĐ-CP”.

Để làm rõ vấn đề trên . Ngày 9/3/2022 Tạp chí Năng lượng Việt Nam có Văn bản số 05/CV-NLVN, kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn cụ thể đối với các trường hợp: Các hộ gia đình, cá nhân đầu tư điện mặt trời mái nhà có công suất nhỏ, rất nhỏ (với mục đích để tự dùng là chính và bán một phần dư thừa cho EVN) có phải đăng ký kinh doanh hay không để thông tin đến độc giả… Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có Văn bản số 1438/BKHĐT-KTCN ngày 9/3/2022 hướng dẫn cụ thể các vấn đề nêu trên.

Cụ thể văn bản trích dẫn tại Điều 79 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP ngày 04/01/20211 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp quy định về hộ kinh doanh:

“1. Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.

2. Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký hộ kinh doanh, trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương.”

Đồng thời, văn bản cũng hướng dẫn xác định trường hợp không phải đăng ký hộ kinh doanh được quy định tại Khoản 2 Điều 79 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, cần phải xem xét các nội dung:

- Việc ghi ngành, nghề kinh doanh của hộ kinh doanh thực hiện theo quy định tại Điều 89 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP. Theo Khoản 2 Điều này, “Hộ kinh doanh được quyền kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện kể từ khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật và phải bảo đảm đáp ứng các điều kiện đó trong suốt quá trình hoạt động. Việc quản lý nhà nước đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và kiểm tra việc chấp hành điều kiện kinh doanh của hộ kinh doanh thuộc thẩm quyền của cơ quan chuyên ngành theo quy định của pháp luật chuyên ngành.”

- Theo Khoản 2 Điều 65 Luật Điện lực và Điểm e Khoản 1 Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện lực thì Bộ Công Thương chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý Nhà nước về hoạt động điện lực và sử dụng điện. Tại Khoản 5 Điều 2 Nghị định số 98/2017/NĐ-CP ngày 18/8/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, Bộ Công Thương có nhiệm vụ hướng dẫn ngành nghề kinh doanh có điều kiện thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ theo quy định của pháp luật.

- Mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương do Ủy ban nhân dân tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương quy định.

Nhận xét của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam về văn bản hướng dẫn thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) đối với hộ gia đình và cá nhân của Bộ Kế hoạch và Đầu tư:

Thứ nhất: Ngày 9/9/2020 Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 21/2020/TT-BCT quy định về trình tự, thủ tục cấp giấy phép hoạt động điện lực. Đối với trường hợp miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực tại Khoản 2 Điều 3 nêu rõ: “Phát điện có công suất lắp đặt đến 1 MW để bán điện cho tổ chức cá nhân khác”.

Như vậy, toàn bộ các hộ gia đình, cá nhân lắp đặt ĐMTMN có công suất dưới 1 MW đều nằm trong diện được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực, và có thể hiểu là không phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện (là một điều kiện trong việc miễn trừ đăng ký hộ kinh doanh).

Thứ hai: Bộ Kế hoạch và Đầu tư có lưu ý phải xem xét đến nội dung để được miễn trừ đăng ký hộ kinh doanh: “Mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương do Ủy ban nhân dân tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương quy định” . Do đó, có thể ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, hoặc các địa phương khác có quy định về thu nhập thấp khác nhau, do đó việc miễn trừ không phải đăng ký hộ kinh doanh của các hộ gia đình, cá nhân ở các địa phương cũng có thể khác nhau.

Ví dụ: Tỉnh A (vùng nông thôn) có quy định thu nhập thấp là 1,5 triệu đồng/tháng tương đương 18 triệu/năm, anh Hồng có đăng ký lắp ĐMTMN với mục đích tự dùng, còn dư bán lại cho EVN trong cả năm doanh thu được 15 triệu (nhỏ hơn mức thu nhập thấp) nên không phải đăng ký kinh doanh.

Khu vực thành thị của tỉnh A quy định thu nhập thấp là 2 triệu đồng/tháng tương đương 24 triệu/năm, anh Tiến có đăng ký lắp ĐMTMN với mục đích tự dùng, còn dư bán lại cho EVN trong cả năm doanh thu được 20 triệu (nhỏ hơn mức thu nhập thấp) nên cũng không phải đăng ký kinh doanh.

Như vậy, các hộ gia đình, cá nhân lắp ĐMTMN có công suất từ 1 kW đến 1 MW tùy theo quy định về thu nhập thấp của UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ được hướng dẫn về đăng ký hộ kinh doanh khác nhau. Trong các hộ phải đăng ký kinh doanh nếu có doanh thu 100 triệu đồng trở xuống thì thuộc trường hợp không phải nộp thuế GTGT và không phải nộp thuế TNCN theo quy định pháp luật về thuế GTGT và thuế TNCN (Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 của Bộ Tài chính).